سیر و سفر
مناسبت های خاصّ
دقیق و مستند بدانیم.
حکایت های شنیدنی و ...
شعر سروده هایی از شاعران
دل نوشته ها و دل گویه های ادبی

هندوانه (نام علمی: Citrullus lanatus) نوعی بوته و میوه از دسته صیفی جات است که در جالیز رشد می‌کند و میوه ای شیرین و آبدار است كه نه تنها باعث رفع تشنگی در هوای گرم تابستان می شود بلكه اثرات بسیار مفید دیگری نیز دارد كه برای ما نا شناخته است. زادگاه اصلی هندوانه، هندوستان است به همین خاطر، وجه تسمیه  آن (هند وانه) به معنای میوه هند معروف شده است. ریشهٔ کلمهٔ هندوانه از کلمهٔ وانا که معنی هندوانه در زبان هندیست گرفته شده‌است و ایرانیان قدیم آن را هندو وانا و همکنون هندوانه می‌گویند. در گذشته به این میوه تربوزه می‌گفته‌اند که هم اکنون در افغانستان و تاجیکستان به هندوانه تربوزه گفته می‌شود. هم اکنون هندوانه در شهرهای شمالی ایران و شهرهای استان خوزستان و کرمان و در استان فارس شهرستان اقلید به صورت وسیع کاشت می شود . مصري‌ها زودتر از همه به اين ميوه خوشمزه رسيدند و احتمالا گرمي بيش از حد هوا، كم آبي و آب و هواي گرم و خشك خيلي هم در اين كشف بي‌تاثير نبوده‌اند. هندوانه خيلي زود عطش را برطرف مي‌كند و احساس تشنگي را در ما از بين مي‌برد. از آنجايي كه حدود 92درصد هندوانه از آب است، احتمالا در زمان‌هاي دور مصري‌ها بيشتر از آب از اين ميوه براي رفع تشنگي خود استفاده مي‌كردند.   هندوانه گياهي است يكساله و يك پايه، با ساقه خزنده و پيچك دار و برگهاي آن پهن با بريدگيهاي عميق است. گل هاي هندوانه كوچك و زردرنگ است، ميوه آن رگدار يا دراز بوده و پوست آن سبز رنگ و داخل آن قرمز است، تخمه هندوانه بر حسب انواع مختلف آن ممكن است سياه، قرمز، سفيد و يا زرد باشد. هندوانه از نظر طب قديم ايران سرد و تر بوده، گرما را برطرف مي كند و بهترين ميوه تابستان است. هندوانه مدر است و به پائين آوردن فشار خون كمك كرده و معده را تقويت مي كند، پوست سفيد داخل هندوانه براي زخم گلو و دهان بسيار موثر است،‌ مغز تخمه هندوانه كرمهاي معده و روده را از بين مي برد، هندوانه براي ورم مثانه مفيد است، هندوانه بدن را تازه و شاداب مي كند و براي اشخاص گرم مزاج بسيار خوب است. آب هندوانه مخلوط با سكنجبين علاج كننده يرقان و دفع كننده سنگ كليه است، براي خنك كردن بدن در روزهاي گرم تابستان هندوانه را با شكر بخوريد،‌ براي برطرف كردن تب و اخلاط بدن هندوانه را با شير خشت بخوريد و براي رفع خارش بدن هندوانه را با تمبر هندي بخوريد. در آخر هندوانه را بايد هميشه بين دو غذا خورد يعني تقريبا سه ساعت پس از غذا و يكساعت پيش از غذا چراكه اگر بلافاصله پس از غذا خورده شود در هضم غذا اختلال ايجاد مي كند هم چنين نبايد آن را با ميوه هاي ديگر مخلوط كرد چون توليد نفخ شكم مي كند.

هندوانه چه ويتامين‌هايي دارد؟
اگر شما هم از طرفداران هندوانه هستيد مي‌توانيد خوشحال باشيد چون يكي از مغذي‌ترين و مفيدترين ميوه‌ها را دوست داريد. هندوانه منبعی غنی از ویتامین ث و ویتامین آ است. هم چنین مقدار زیادی ویتامین ب۶ و ب۱ و مواد معدنی مانند پتاسیم ومنیزیم دارد. خوش بختانه ویتامینC و بتا كاروتن بعنوان آنتی اكسیدان های قوی ( كه هر دو در هندوانه به مقدار فراوان وجود دارند)، رادیكال های آزاد را به دام انداخته و از اثرات مخرب آنها در بدن جلوگیری می كنند . در تعدادی از مطالعات علمی ثابت شده است كه دریافت بالای ویتامینC و بتاكاروتن، خطربروز بیماری های قلبی، اسپاسم راه های تنفسی در بیماری آسم و سرطان روده را كاهش می دهد و نیز شدت علائم استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید را كم می كند . یك لیوان هندوانه 20درصد نیاز روزانه به ویتامینC و 14 در صد نیاز روزانه به ویتامینA را تامین می كند. هندوانه از لحاظ ویتامین های گروه B نیز كه برای تولید انرژی لازم هستند، غنی است و منبع خوبی از ویتامین هایB1،B6،B5 (اسید پانتوتنیك)، بیوتین (یك نوع ویتامینB) و نیز منیزیوم، پتاسیم و فیبر غذایی است. پس می توان گفت كه دارای ارزش غذایی بالایی است. هندوانه دارای آب فراوان و انرژی كمی است در نتیجه نسبت به سایر میوه ها ، مواد مغذی بیشتری در هر كالری دارد كه نشان دهنده اثرات مفید آن در بهبود سلامتی بدن است . لیكوپن آنتی اكسیدان قوی است كه در گوجه فرنگی بخصوص محصولات پخته آن، هندوانه و انبه به مقدار فراوان وجود دارد و جذب آن از محصولات پخته گوجه فرنگی مثل سس و رب گوجه فرنگی كه مقدار كمی روغن مثل روغن زیتون داشته باشند، به خوبی صورت می گیرد. مطالعات زیادی در مورد لیكوپن و اثرات ضد سرطانی آن انجام شده است و نشان داده بر خلاف سایر رنگدانه های غذاهای گیاهی كه فقط در حیوانات موثر بوده اند، لیكوپن در مطالعات انسانی هم دارای اثرات ضد سرطانی بوده است.  این سرطان ها شامل: سرطان پروستات، سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان ریه و سرطان روده بزرگ بوده است. مطالعه جدیدی در سال 2003 میلادی نشان داد، بیمارانی كه دارای پولیپ آدنومی روده بزرگ3 بوده اند ( كه زمینه ساز سرطان روده است)، لیكوپن خونشان 35 در صد پایین تر از افراد سالم بوده است. همچنین بتاكاروتن موجود در خونشان، 5/25 در صد كمتر بوده كه این تغییر مهم نیست. ولی تحقیقات جدید ثابت كرده است، فقط مقدار پایین لیكوپن خون (كمتر از70 میكروگرم در لیتر) و كشیدن سیگار، دو عامل خطر مهم در بروز پولیپ آدنومی روده هستند.مقدار كم لیكوپن خون خطر بروز بیماری فوق را 230 درصد و كشیدن سیگار 302 درصد افزایش می دهد كه تاثیر بسیار چشمگیری است. خاصیت آنتی اكسیدانی لیكوپن، از بیماری های قلبی نیز پیشگیری می كند. جلوگیری از آسیبDNA موجود در گلبول های سفید خون نیز به دلیل اثر آنتی اكسیدانی لیكوپن است. هندوانه منبع غنی ویتامینA( به شكل بتاكاروتن ) و ویتامینC می باشد. این میوه پرفایده التهاباتی را كه در بیماری هایی مثل آسم، تصلب شرائین، سرطان روده و التهاب مفاصل وجود دارد، از بین می برد. هم چنین منبع خیلی خوبی از آنتی اكسیدان كاروتنوئیدی بنام لیكوپن می باشد. لیكوپن یك رنگ دانه شیمیایی است كه باعث ایجاد رنگ قرمز در هندوانه می شود و اثرات ضد اكسیدانی قوی دارد. این آنتی اكسیدان به تمامی نقاط بدن رفته و رادیكال های آزاد را خنثی می كند. رادیكال های آزاد مولكول هایی هستند كه باعث تخریب بسیاری از بافت های بدن می شوند. اثرات تخریبی رادیكال های آزاد در بدن شامل موارد زیر است:

باعث آسیب سلول های دیواره روده و تبدیل آنها به سلول های سرطانی می شوند .
باعث انقباض و بسته شدن راههای تنفسی و درنتیجه تشدید حملات آسم می شوند.
باعث افزایش التهابات ناشی از استئوآرتریت1 و آرتریت روماتوئید2 می شوند، در نتیجه تخریب مفاصل را در این شرایط بیشتر می كنند .
باعث اكسیده شدن كلسترول می شوند، در نتیجه كلسترول به دیواره رگ های خونی می چسبد و می تواند باعث بروز حملات قلبی و سكته شود.

سیر و سفر
مناسبت های خاصّ
دقیق و مستند بدانیم.
حکایت های شنیدنی و ...
شعر سروده هایی از شاعران
دل نوشته ها و دل گویه های ادبی

انرژي خود را با هندوانه تامين كنيد.
از اين به بعد به جاي نوشيدن نوشيدني‌هاي انرژي‌زا هندوانه بخوريد. هندوانه سرشار از ويتامين‌هاي گروه B است كه توليدكنندگان انرژي بدن هستند. تازه با خوردن هندوانه ديگر لازم نيست نگران ضرر‌هاي نوشيدني‌هاي انرژي‌زا باشيد. بهترين حسن خوردن هندوانه به جاي اين نوشيدني‌ها اين است كه كافئين ندارد و به جاي كاهش آب بدن و ايجاد تشنگي، عطش را به سرعت رفع مي‌كند.

هندوانه بخوريد تا پير نشويد.
خوردن هندوانه يكي از بهترين و آسان‌ترين راه‌هاي جلوگيري از پيري است. هندوانه سرشار از آنتي‌اكسيدان‌هاست كه پوست ما را شاداب و جوان نگه مي‌دارند و از آن مهم‌تر هندوانه از كاهش ديد ناشي از افزايش سن جلوگيري مي‌كند. اينطور كه به‌نظر مي‌رسد خوردن هندوانه در تقويت بينايي حتي از هويج هم موثرتر است.

با هندوانه ديگر از خطر ابتلا به سرطان نترسيد.
كافي است در برنامه غذايي روزانه خود اندكي بيشتر به هندوانه توجه كنيد تا خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها حتي از نزديكي شما رد هم نشود. يكي از مهم‌ترين مواد مغذي موجود در هندوانه آنتي‌اكسيدان‌ها هستند و در مبارزه با سرطان‌ها هم همين آنتي‌اكسيدان‌ها هستند كه راديكال‌هاي آزاد سرطان‌زا را از بين مي‌برند.

بيماري‌هاي قلبي؟!
حتي فكرش را هم نكنيد يكي ديگر از انواع آنتي‌اكسيدان‌هاي موجود در هندوانه ليكوپن نام دارد. مسئوليت اين آنتي‌اكسيدان محافظت از ما در برابر خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي است. علاوه بر بيماري‌هاي قلبي اين آنتي‌اكسيدان خطر ابتلا به سرطان پروستات را به‌شدت كاهش مي‌دهد.

آیا عصبي هستيد؟
هندوانه بخوريد و به همه چيز با آرامش بينديشيد. همانطور كه قبلا هم گفتيم يكي از ويتامين‌هاي اصلي موجود در هندوانه ويتامين B6 است و اگر قصد داريد يك برنامه غذايي سالم و مقوي براي خود و خانواده‌تان تنظيم كنيد نبايد اين ويتامين را از ياد ببريد. يكي از مهم‌ترين عملكرد‌هاي ويتامين B6در بدن افزايش مواد شيميايي موجود در مغز است كه حس عصبانيت و ناراحتي و در مقابل آن‌ها آرامش فردي را كنترل مي‌كند. پس اندكي هندوانه بخوريد و نگران شلوغي‌ها و مشغله‌هاي دنياي اطراف خود نباشيد.

چگونه يك هندوانه خوب انتخاب كنيم؟
هيچ نوع اختلافي در ظاهر هندوانه هاي رسيده و نارس وجود ندارد. در نتيجه براي تشخيص رسيدن هندوانه روش هاي متعددي وجود دارد. يك روش صدايي است كه با انگشت روي هندوانه زده مي شود. هندوانه نارس صداي تو خالي نسبتا تيزي داشته ولي هندوانه رسيده صداي آرام تري دارد بايد توجه داشت هندوانه بيمار يا نارس كه زود از ساقه چيده و پلاسيده شده نيز صداي پر و آرامي دارد. مطالعات نشان مي دهد بهترين علامت رسيدن ميوه تغيير رنگ پوست ميوه است. به هنگام رسيدن ميوه رنگ پوست روشن تر مي شود. اين تغيير رنگ در نقطه تماس ميوه با زمين به خوبي هويدا است. رنگ نقطه تماس ميوه نارس سفيد متمايل به سبز است ولي پس از رسيدن رنگ اين نقطه به زرد روشن تبديل مي شود. در ايران يكي از راه هاي تشخيص هندوانه رسيده فشردن هندوانه بين دو دست است. شنيدن صداي نازك كه از شكاف داخلي گوشت به وجود مي آيد به عنوان علامت تردي ميوه شناخته شده و معرف رسيده بودن آن است.هندوانه سفت با شكل يك نواخت و سنگين مطلوب است. اگر رنگ پوست آن كمرنگ و شيري باشد مطلوب نيست. گوشت آن بايد سفت بافت تازه و تخمهاي آن كاملا رسيده و پر باشد.

پی نوشت ها:
1-Osteoarthritis : بیماری التهاب و ورم مفاصل همراه تخریب غضروف مفصل ها و رشد استخوان های اطراف مفاصل.
2-Rheumatoid Arthritis : بیماری خشكی، التهاب و در نهایت بدشكل و بد قیافه شدن و كج شدن استخوان های مفاصل.
3-Colorectal Adenomas : بیماری تومور مانند و غدّه ایی شكل در قسمت هایی از دستگاه گوارش، مثل؛ روده بزرگ و مقعد.

منابع:
تبیان
http://isna.ir
http://www.bartarinha.ir
http://www.seemorgh.com