دقیق و مستند بدانیم.

http://feraghat90.blogfa.com/post-1049.aspx

بیماری تب خال، زخم شایعی است كه به علت ویروس هایی از خانواده هرپسها به وجود می آید و احتمال دارد افراد چندین بار این بیماری را در زندگی خود تجربه كنند. اگر چه تب خال اغلب در گوشه و كنار لبها در محل جدایی بافت پوست صورت ولبها به وجود می آید، اما تب خال تناسلی نیز در بعضی افراد شایع است. همچنین در افرادی كه به علل اكتسابی یا ارثی از سیستم ایمنی ضعیف تری برخوردارند، تب خال در دهان، حلق و كام دیده می شود. تب‌خال یا هرپس سیمپلکس(به انگلیسی: Herpes simplex) یک بیماری ویروسی است که توسط ویروسی به همین نام ایجاد می‌شود و موضع درگیر به صورت التهاب و مجموعه‌تاول‌های ریز نمایان می‌شود. ویروس هرپس سیمپلکس عامل بیماری تب‌خال در صورت٬ آلات تناسلی هر دو جنس٬ مغز٬ چشم و گاهی حتی فلج بل نیز می‌گردد. برای تب‌خال هنوز درمان اختصاصی وجود ندارد و اگر ویروس وارد بدن شود تا پایان عمر همراه شخص خواهد ماند و در هنگام ضعف دفاعی بدن بروز می‌نماید. اگرچه در برخی بیماران و پس از چندین سال عود بیماری٬ به ناگهان تظاهر مجدد تب‌خال از بین می‌رود اما هم‌چنان ناقل ویروس به دیگران خواهند بود.انواع عوامل بيماری‌زای هرپس از انواع هرپس ويروس هاي شناخته شده، 6 نوع آن بر انسان تإثير مي گذارند:

1. ویروس اپشتين بار
2. سيتومگالو ويروس
3. واریسلازوستر ( زونا )
4. ويروس B – لنفوتروفيك انسان
5. هرپس سيمپلكس نوع 1 (1- HSV )*
6. هرپس سيمپلكس نوع 2 ( 2- HSV ) **

*.   که معمولاً زخم های تبخال را در لب ها ايجاد می‌كند.
**. يا هرپس ژنیتال

انواع تبخال
- تبخال مری احساس درد هنگام بلعیدن غذا.
- تبخال لثه حالتی شدیدتر از هرپس لب که لثه را درگیر می‌کند.
- تبخال انگشت یا Herpetic whitlow تب‌خالی دردناک در ورم‌بند انگشتان.
- تبخـال تنـاسلی(هـرپس ژنيتـال) تب خال ناحيه تناسلي عبارت است از يك عفونت ويروسي ناحيه تناسلي كه از راه آميزش انتقال می‌يابد. اين عفونت در مردان و زنان می‌تواند رخ دهد. از جمله نواحی كه امكان درگيری آن ها وجود دارد عبارتند از مجراي تناسلی، گردن‌رحم، ران‌ها، و آلت تناسلي. تب خال تناسلی معمولاً همراه با ساير بيماری‌های آميزشی رخ می‌دهد.  علت 80 درصد ضايعات دستگاه تناسلي خارجي و مبهل، HSV2 مي باشد. 20 درصد بقيه حاصل عفونت HSV-1 مي باشد. بين HSV-1 و HSV-2 تشابهات نزديكي وجود دارد كه افتراق باليني آنها را غير ممكن مي سازد. تماس نزديك انسان از طريق دهان، واژن يا سرويكس براي اكتساب عفونت لازم است.
معمولاٌ ويروس در درجه حرارت اتاق يا خشك كردن كشته مي شود. وقتي كه تكثير ويروس كاهش مي يابد ويروس به طرف اعصاب حسي محيطي پيش مي رود و در عقده هاي عصبي به صورت غير فعال باقي مي ماند. يكي ديگر از علل عود عفونت مواردي است كه ميزبان در معرض استرس قرار مي گيرد.
در زنان باردار با هرپس فعال، اگر زايمان از طريق واژينال انجام شود، نوزاد ممكن است به ويروس آلوده گردد. اگر اين شرايط اتفاق بيفتد، خطر مرگ برای جنين وجود دارد. بنابراين در صورت عود عفونت در نزديكی‌های زمان زايمان بهتر است سزارين انجام گيرد.

علائم
خارش و درد همراه با قرمزی و تورم منطقه آلوده وجود دارد. تبخال‌ها به صورت تاولهايی نمايان می‌شود كه ممكن است پاره نشوند، سپس زخمی و بعد تبديل به دلمه گردند.در زنان اولين محل ابتلا معمولاً لبهاي مهبلی ( قسمت خارجي مبهل ) است البته ممكن است سرويكس با واژن و پوست پرينه نيز مبتلا شوند. در مردان، معمولاً نوک آلت، پوست روی آن و تنه آلت تناسلی گرفتار مي شود. 4-3 روز بعد از شروع ضايعات، نشانه های شبيه آنفلوانزا ظاهر مي شود. تورم غدد لنفاوي در كشاله ران، افزايش خفيف درجه حرارت، تبخال، سردرد، دردهاي عضلاني و سوزش و درد هنگام دفع ادرار (ديزوری) غالباً مورد توجه قرار مي گيرد.درد در هفته اول وجود دارد و سپس كاهش مي يابد. ضايعات در طي دو هفته فرو كش می‌كنند مگر اينكه دوباره عفونت ثانويه‌ای اتفاق بيافتد. به‌ندرت ممكن است عوارض ناشی از انتشار بيماری به خارج سيستم تناسلي اتفاق بيافتد. اين عوارض شامل ضايعات در ناحيه باسن، قسمت فوقاني ران‌ها يا حتی چشمها مي باشند، علت بروز اين عوارض لمس ضايعات و سپس لمس جاهاي ديگر بدن است. بايد به بيماران توصيه نمود كه پس از دست زدن به ضايعات دستان خود را بشويند.ساير مشكلات احتمالي شامل مننژيت غيرميكروبی و استرس شديد رواني بعلت قطعی شدن تشخيص مي باشند.درمان عفونت HSV2 بهبودي كامل نمی‌پذيرد اما هدف از درمان آن، تسكين نشانه‌هاست.اهداف درمانی عبارتند از:
پيشگيری از انتشار عفونت، ايجاد راحتی براي بيمار، كاهش بروز خطرات و شروع برنامه‌های آموزشی و مشاوره‌ای،‌استفاده از داروهای ضد ويروسی. درمان دارویی ضد ویروس اسیکلوویر است ولی از درمانهای علامتی نیز استفاده می‌شود. همچنین داروهای گیاهی مانند میرتوپلکس کاربرد دارند. داروهاي ضد ويروسی می‌توانند نشانه‌ها را تضعيف كرده و دوره عفونت را كاهش دهند و در پيشگيری از عود آنها موثر هستند. معمولاً مقاومت به دارو و آثار جانبي دراز مدت ايجاد نمي شود. حملات بعدي خفيف تر از حمله اوليه است.

نكات مهم
در بيماريهای عفونی تناسلی داروهای تجويز شده در درمان عفونت تناسلی بايد كامل مصرف شود. درمان نيمه كاره علاوه بر باقي ماندن بيماري مي تواند سبب مقاومت دارويي شود.در درمان برخي از عفونتهاي تناسلي بايد زن و شوهر هر دو داروي همزمان مصرف نمايند.در طول مدت درمان عفونتهاي تناسلي بايد از نزديكي خودداري و حتي الامكان از كاندوم استفاده كرد.رعايت بهداشت دستگاه تناسلي از جمله انتخاب لباس زير و نظافت ناحيه تناسلي به بهبود سريعتر عفونت ها كمك مي كند.اگر پس از پايان دوره درماني هنوز علامتهاي عفونت باقي مانده بايد براي معاينه و آزمايش بيشتر و شايد شروع داروي جديد به پزشك يا ماما مراجعه كرد.از خوددرماني پرهيز گردد.از پوشيدن لباسهاي تنگ و چسبان و لباس زير غير نخي خودداري گردد چرا كه به علت عدم جريان هوا در ناحيه تناسلي محيط براي رشد ميكروبها و ساير عوامل بيماري‌زا مناسب مي شود.لباس زير بايد در فاصله‌های زماني كوتاه عوض گردد و پس از شستشو در برابر آفتاب و يا با اتو خشك شود.رعايت بهداشت فردي مثل استحمام مرتب، كوتاه بودن ناخنها، شستشوي دستها قبل و پس از اجابت مزاج، شستشو و خشك كردن ناحيه پرينه، عوض كردن مرتب پدهاي بهداشتي در طول روزهاي قاعدگي ضروري است.بهترين راه براي جلوگيري از عفونتهاي تناسلي استفاده از كاندوم در هنگام مقاربت مي باشد. كاندوم علاوه بر جلوگيري از بارداري مانع از تماس ميكروبها بين زوجين مي شود.پس از پايان نزديكي به شستشوي قسمت خارجي اعضاي تناسلي و همچنين تخليه ادرار مي تواند سبب پيشگيري از عفونتهاي تناسلي شود.افراد مبتلا به بيماري ديابت و يا زنان باردار آمادگي بيشتري براي ابتلا به عفونتهاي تناسلي دارند لذا اين افراد به مراقبت بيشتري نياز دارند.حداكثر زمان استفاده از پدهاي بهداشتي در هر روز قاعدگي شش ساعت مي باشد تعويض به موقع آن از انتشار بوي بد و بروز احتمالي عفونتهاي تناسلي جلوگيري مي نمايد.پيشگيري از عفونت مجدد يا انتشار يكي از اهداف اصلي درمان، كاهش تحريك بافتي است كه بعلت خاراندن يا پوشيدن لباسهاي تنگ ايجاد مي شود. ناحيه پرينه بايد با استحمام روزانه و نظافت كافي آن پس از اجابت مزاج و دفع ادرار، تميز نگه داشته شود.در هنگام آموزش زنان بايد در باره مصرف داروها از جمله شياف ها و ابزارهايي نظير اپليكاتورهاي مخصوص كرم‌ها به صورت عملي آموزش داد. به اهميت شستشوي دست قبل و بعد از تجويز دارو تإكيد كرد. براي جلوگيري از خرج دارو از واژن بيمار بايد تا 30 دقيقه بعد از گذاشتن دارو دراز بكشد. اگر دارو نشت كند بايد از يك پد تميز استفاده شود.به طور طبيعي، استفاده از دوش يا اسپريهاي بهداشتي زنانه ضرورتي ندارد زيرا استحمام يا دوش روزانه و تميز نگه داشتن پرينه پس از دفع ادرار و اجابت مزاج، پاكيزگي پرينه را تضمين مي كند. اما در هنگام ابتلا به عفونت استفاده از روش هاي واژينال به منظور كاهش بوهاي نامطبوع و غيرطبيعي، حذف ترشحات اضافه، تغيير PH و وارد كردن محلولهاي شوينده و ضدعفوني كننده مفيد مي باشد.لباسهاي زير نخي يا پنبه‌ای با اندازه‌های متناسب به جاي پوشاک پلی‌استر و تنگ و چسبان كه سبب احتباس گرما و عدم جذب عرق مي شوند توصيه مي گردد.شرط دوري از عفونتها حفظ تندرستي و سلامتي و كسب سلامتي نياز به افزايش آگاهي زنان در زمينه بيماريها و رعايت بهداشت در همه مراحل زندگي كردن زن به خصوص از دوران بلوغ تا يائسگي دارد لذا با اقدامات وسيع و آموزش همگاني زنان در خصوص بهداشت زنان و جلب مشاركت آن مي توان روز به روز بهره وري زنان در كليه عرصه هاي زندگي افزايش داد با توجه به نقش زنان در خانواده با حفظ سلامتي آنان سبب ارتقاء سلامتي خانواده شد.

یک ماده غذایی پرخاصیت برای درمان فوری تبخال
ممکن است شما هم از آن دسته آدم هایی باشید که به طور مرتب دچار تبخال می شوید و برای درمان آن نمی توانید بارها و بارها از داروهای آنتی بیوتیک استفاده کنید. بهتر است بدانید برای درمان تبخال لازم نیست حتما از آنتی بیوتیک استفاده کرد. سیر رنده شده می تواند به خوبی این داروهای شیمیایی باشد. یک حبّه سیر بردارید و آن را به دو نیم کنید. آن را به مدت 10 دقیقه روی تبخال تان بگذارید. این کار را روز چند مرتبه تکرار کنید. سیر روند گسترش تبخال را بسرعت کاهش می دهد و به اصطلاح آن را خشک می کند.بعد از دو الی سه روز تاثیر فوق العاده این ماده غذایی بد بود امّا پرخاصیت را به چشم خواهید دید.

درمان تب خال
ممکن است هر بار که جلسه مهمی در پیش دارید، تب خال بزرگی روی لب شما ظاهر شود یا از خواب که بیدار می شوید با تاول های سفیدی که به ظاهر بی ضرر است مواجه شوید که بلافاصله به تب خال تبدیل می شود. به گزارش «Consumer»تب خال بر اثر فعالیت ویروسی ایجاد می شود.این ویروس در برخی از سلول های عصبی به طور پنهان باقی می ماند تا این که بر اثر استرس، اضطراب، سرماخوردگی و قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید در دهان، روی لب یا در نزدیکی بینی ظاهر می شود و بین ۷ تا ۱۴ روز نیز باقی می ماند.این عارضه که به شدت واگیر است، قابل درمان نیست و اغلب در همان قسمت دوباره ظاهر می شود. عوامل تحریک کننده تب خال را می توان این گونه برشمرد:
1 -تب ۲-عفونت، سرماخوردگی، آنفلوآنزا ۳ -قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش ۴ -استرس ۵ -خستگی ۶ -تغییر در سیستم ایمنی بدن ۷ -شوک روحی ۸ -آلرژی غذایی ۹ -قاعدگی ۱۰ -معالجه دندان

رعایت نکات بهداشتی برای برطرف کردن تب خال
رعایت چند نكته در درمان شایعترین نوع تب خال یعنی تب خال ناحیه اطراف لبها كه اغلب هنگام بیماری یا اضطراب بروز می كند، موثر است. دراین حالت مسواكی نو برای شستشوی دندانها انتخاب كنید و بعد از بهبود بیماری حتماً آن را دور بیندازید. همچنین مسواك خود را در جای خشك نگهداری كنید و هنگام استفاده از آن از تماس لبه خمیر دندان با مسواك خودداری كنید. برای درمان تب خال، مصرف لبنیات و سیب زمینی به دلیل دارا بودن لیزین باید افزایش یابد و از خوردن شكلات، كاكائو، غلات، بادام زمینی و ژله خودداری كنید. كمپرس یخ می تواند به كاهش التهاب و ورم تب خال كمك كند، اما قرار گرفتن در معرض باد و آفتاب بهبودی تب خال را به تاخیر می اندازد. استفاده از كرم ضد ویروس آسیكلوویر و قرار دادن لایه نازكی از آن با استفاده ازگوش پاك كن بر روی تب خال هر شش ساعت دوره تب خال را كوتاه نمی كند، اما ریزش ویروس را از روی زخم افزایش می دهد، بنابراین در بهبود آن موثر است. در نهایت ورزش، تمدد اعصاب و دوركردن افكارمنفی و كاهش فشارعصبی واسترس در درمان و پیشگیری از تب خال موثرند. ضمن اینكه بازگشت مكرر تب خال در اغلب افراد نشانه كمبود گروهی از ریزمغذی ها مانند آهن و گروه ویتامین ب است كه می توان با تامین آنها بازگشت تب خال را دراین افراد متوقف كرد.
هر چند که نمی توان برای ظاهر نازیبای تب خال کار خاصی انجام داد اما می توان به بهبود آن سرعت بخشید و ناراحتی را کمتر و از عود مجدد تب خال جلوگیری کرد.

۱ -با استفاده از وازلین تب خال را بپوشانید تا سریع تر بهبود پیدا کند و مانع از عفونت بیشتر آن شود.

۲ -از پوشاندن تب خال به وسیله لوازم آرایشی جلوگیری کنید، زیرا ماده شیمیایی موجود در لوازم آرایشی وضعیت تب خال را وخیم تر می کند.۳ -پس از از بین رفتن تب خال، مسواک خود را که احتمالا آلوده به ویروس شده است، عوض کنید.

۴ -برای کاهش درد قرص آسپرین یا استامینوفن مصرف کنید.۵ -از مصرف مواد غذایی شور و اسیدی مانند چیپس یا مرکباتی که باعث تحریک و درد بیشتر می شود، خودداری کنید.۶ -از داروی حاوی «benzocaine» برای بی حسی و از بین بردن درد به طور موقت استفاده کنید.

۷ -در صورتی که لب و دهان شما بیش از حد تب خال می زند، به پزشک مراجعه کنید.

۸ -استفاده از ضدآفتاب مخصوص لب، مانع از بروز تب خال هایی می شود که بر اثر نور خورشید به وجود می آید.ضدآفتاب مخصوص لب با spf ۱۵ یا بالاتر خریداری کنید.

۹ -از آن جا که ویروس تب خال واگیردار است، با رعایت نکات بهداشتی، مانع از انتقال آن به دیگران شوید.از استفاده مشترک ظروف، حوله و لوازم آرایشی پرهیز کنید. به طور مرتب دست های خود را بشویید به خصوص بعد از دست زدن به تب خال. پس از دست زدن به تب خال، به هیچ وجه دست به چشم یا دیگر اعضای بدن نزنید.

۱۰ -سعی کنید دچار استرس نشوید؛ با استفاده از ورزش و خواندن کتاب بر استرس خود غلبه کنید.۱۱ -از دست زدن، ترکاندن و فشار دادن تب خال که باعث عفونت بیشتر می شود، پرهیز کنید.۱۲ -همیشه دستمال ضدعفونی کننده همراه خود داشته باشید تا در صورت دست زدن به تب خال و دسترسی نداشتن به آب از آن استفاده کنید.

درمان های خانگی تب خال
۱ -برای درمان فوری، چند دقیقه کمی یخ روی تب خال بمالید.۲ -قهوه غلیظ بدون شکر آماده و میل کنید و کمی از قهوه راروی زخم قرار دهید.۳ -کمی بکینگ پودر را با استفاده از پنبه روی تب خال قرار دهید.۴ -کمی روغن زیتون، موم زنبور و روغن گل استوقودوس را روی حرارت قرار دهید و پس از مدتی بگذارید خنک شود و آن را روی تب خال بمالید.۵ -هویج را رنده کنید و درون پارچه ای قرار دهید و روی زخم بگذارید تا تورم آن برطرف شود.۶ -مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین، روی و آهن را افزایش دهید. مصرف سبزی و میوه نیز توصیه می شود.۷ -کیسه چای را درون آب گرم قرار دهید و سپس برای مدت نیم ساعت روی زخم بگذارید.۸ -پنبه آغشته به آ رد ذرت را روی تب خال قرار دهید، تا درد تسکین یابد.۹ -خوردن چای نعناع در کاهش درد و تب موثر است. 8- برای درمان تبخال بهتر ین کار قرار دادن یک تکه یخ روی موضع میباشد. یک تکه یخ را داخل کیسه فریزر قرار دهید و تا آب شدن یخ آن را روی تبخال بفشارید.سعی کنید درد ناشی از سرما را تحمل نمایید. با تکرار این عمل در روز ، دیگر تبخال شما بازگشت نمی کند.

تبخال و درمان گیاهی
داروی گیاهی ملیسان یک ترکیب گیاهی مناسب و خوب در درمان تبخال ویروسی هست که اگر حساسیت و آلرژی نداشته باشید نتیجه خوبی دارد.

موارد مصرف‌: ژل‌ مليسان‌ به‌ عنوان‌ ضدويروس‌ در درمان‌ تبخال‌ بكار مي‌رود.
مكانيسم‌ اثر: گياه‌ فرنجمشك‌ داراي‌ اثرمتوقف‌ كننده‌ فعاليت‌ ويروسها (Virustatic)مي‌باشد.
اجزاء فرآورده‌: ژل‌ مليسان‌ حاوي‌ 1% عصاره‌خشك‌ فرنجمشك‌ (Melissa officinalis)مي‌باشد.
مواد موثره‌: روغن‌هاي‌ فرار (نظيرسيترونلال‌، سيترال‌ و ژرانيال‌)، پلي‌ فنلها(نظير اسيد رزمارينيك‌ و اسيد كافئيك‌).
عوارض‌ جانبي‌: با مصرف‌ اين‌ فرآورده‌احتمال‌ بروز واكنشهاي‌ آلرژيك‌ وجوددارد.
نكات‌ قابل‌ توصيه‌: از تماس‌ دارو با داخل‌چشم‌ خودداري‌ شود.
مقدار مصرف‌: روزي‌ 4 ـ 3 بار به‌ موضع‌ماليده‌ شود.

کشمیری

منابع:
1. فرهنگ پزشکی دورلند /سیسیل مبانی طب داخلی. تهران ۲۰۰۴.
2.  http://www.emdadgar.com